Groen dak
Een aantal gemeenten en waterschappen geeft subsidie als huiseigenaren een sedumdak (met vetkruid) of daktuin willen aanleggen. Dat heeft alles te maken met de toenemende wateroverlast waarmee Nederland te maken heeft, onder invloed van klimaatverandering. Riolen kunnen de aanhoudende hoosbuien niet altijd aan.
Groene daken helpen mee om een deel van dat hemelwater op te vangen: de substraatlaag en de plantenwortels houden het water vast en geven het langzaam weer af. Hoe meer neerslag tijdens hoosbuien opgevangen wordt door tuinen, parken én groene daken, hoe minder riolen overbelast raken. Lees ook hoe je regenwater kunt opvangen met meer groen in je tuin.
Tips groen dak aanleggen
-
01
Wil je een groen dak aanleggen op je bestaande woning? Haal er dan een specialist bij. Niet elk dak is geschikt.
-
02
Kijk op de Groene Subsidiewijzer of jouw gemeente subsidie geeft voor de aanleg van een groen dak.
-
03
Een sedumdak is lichtgewicht en onderhoudsarm.
-
04
Controleer minstens eenmaal per jaar de afvoer van je groene dak en verwijder onkruid regelmatig.
-
05
Combineer een groen dak met zonnepanelen. Dan profiteer je van de voordelen van panelen en planten op je dak.
-
06
In plaats van een groen dak kun je ook voor een bruin dak gaan. Dan verplaats je een levensrijke bodemlaag naar je dak.
Veelgestelde vragen over een groen dak
Groen dak tegen fijnstof?
Helpen groene daken fijnstof uit de lucht te filteren? Daarvoor is een enkel dak niet genoeg. Natuurlijk helpt het wel een beetje, net als elk stukje groen in je buurt. Maar grote daken, verticale tuinen (groene gevels) of begroeide geluidswallen langs drukke wegen zetten echt zoden aan de dijk.
Geen vervanging van isolatie
Als isolatielaag is een groen dak onvoldoende. De begroeiing kan bijdragen aan de dakisolatie – vooral in de zomer warmt een groen dak minder op dan een bedekking met bitumen – maar is geen vervanging van een goede dakisolatie. Op dakisolatie lees je hoe je een dak goed kunt isoleren. Groene daken isoleren geluid wel beter dan een dak met bitumen of EPDM en een ballastlaag. Ook kan een vegetatiedak de levensduur van de waterdichte lagen van een dak verlengen tot wel twintig jaar.
Kosten en onderhoud groen dak
Een groen dak is niet goedkoop. Groene daken kosten ongeveer 50-85 euro (voor een sedumdak) tot 100 euro (voor een kruidendak) per m2 (prijspeil 2022). Let op: daarbij is er vanuit gegaan dat je het groene dak zelf legt. Een sedumdak heeft weinig onderhoud nodig. Dat is anders als je een complete tuin op je dak aanlegt – die moet je bijhouden zoals je een tuin zou onderhouden.
In beide gevallen moet je ongeveer eenmaal per jaar de afvoer controleren en indien nodig planten(resten) weghalen. Verwijder regelmatig onkruid, om te voorkomen dat wortels van bepaalde onkruidsoorten de waterdichte laag van het groene dak beschadigen. Dankzij een groen dak kan het dakbedekkingsmateriaal van je dak veel langer meegaan: de begroeiing beschermt het bitumendak tegen UV en zoninvloeden.
Hoveniers die groene daken aanleggen vind je op Groenkeur, Groenbovenalles of bij brancheorganisatie Vereniging Bouwwerk Begroeners.
Is je dak geschikt?
Platte daken die niet in de schaduw liggen, zijn de beste kandidaten voor een groen dak. Op een hellend dak kun je ook plantjes laten groeien, maar zo’n dak zal sneller uitdrogen doordat de regen wegloopt. Is de helling groter dan 35°, dan zijn speciale verankeringen nodig. Om lekkages te voorkomen is het belangrijk dat de waterdichte laag van goede kwaliteit is. Ook moet het isolatiemateriaal in je dak bestand zijn tegen samenpersing – geen zacht materiaal als steenwol dus.
Kan je dak het gewicht aan?
Je kunt de begroeiing laag en lichtgewicht houden of kiezen voor een uitbundige daktuin. In het laatste geval moet je rekening houden met een gewicht van honderden kilo’s per m2. Zo weegt een dak met gras en bloemen gemiddeld 150 kg/m2, maar een intensieve begroeiing kan je dak belasten met 500 kg/m2. Dan moet je wel zeker weten dat de dakconstructie dit aankan: vraag een specialist om dit te beoordelen, ook als je zelf het groene dak wilt aanleggen.
Nieuwbouw of oudbouw
Een groen dak kun je het beste op een nieuwbouwwoning realiseren. Bij nieuwbouwwoningen kan vanaf het begin rekening gehouden worden met het gewicht van de dakconstructie. Heb je een bestaande woning en wil je begroeiing op je dak aanleggen? Neem dan een professioneel bedrijf in de arm. Een kwaliteits- en duurzaamheidskeurmerk voor groenprofessionals, waaronder specialisten in groene daken, is het GroenKeur. Stichting Bouw Research (SBR) heeft een richtlijn ontworpen voor groene daken om foutieve constructies te voorkomen.
Sedum of siertuin?
Sedum is zeer geschikt als dakbegroeiing. Deze vetplant is licht van gewicht en kan goed tegen langdurige droogte én tegen een forse regenbui. Ook kruiden, bepaalde mossoorten en gras zijn goed bruikbaar op een groen dak. Kies je voor andere planten dan sedum? Bekijk dan onze tips voor de juiste planten.
Wil je een complete siertuin of moestuin op je dak? Laat dan eerst onderzoeken of je dak hiervoor geschikt is.
Groen dak combineren met zonnepanelen
Een groen dak is goed te combineren met zonnepanelen. Dan noem je het een 'groen energiedak' of een 'geel-groen dak'. Zo benut je je dak om op een duurzame manier energie op te wekken én je hebt ook de voordelen van een groen dak voor je omgeving.
Hoe kun je het combineren?
Je kunt het groen en de panelen op meerdere manieren op je dak plaatsen. Als er voldoende ruimte is passen de planten in een rand rondom de zonnepanelen. Is er minder oppervlakte? Dan kun je de zonnepanelen boven de planten plaatsen. Er is ook oplossingen waarbij een constructie zorgt dat de panelen zwevend boven de plantjes liggen, op 30-40 cm hoogte van de beplanting is ideaal.
Voordelen van groen dak met zonnepanelen
-
Vogels en insecten vinden beschutting onder zonnepanelen
-
De schaduwrijke plekken leiden tot verschillende microklimaten die op hun beurt weer verschillende dieren en insecten ondersteunen.
-
Het groen van een groen dat zorgt voor verkoeling en op hete dagen blijven de panelen daardoor koeler. Omdat koelere panelen meer energie opwekken zorgt een groen dak voor meer energieopwekking dan een regulier dak.
-
Groene daken verminderen het risico op haarscheurtjes in zonnepanelen.
-
Groene daken fungeren als natuurlijke brandbeveiliging voor zonnepanelen.
Bruin dak
In plaats van een groen dak kun je ook gaan voor een bruin dak. Dat is ook een natuurlijk dak, maar er worden geen planten ingezaaid of geplant. Bij een bruin dag komt er een laag met aarde op je dak en daarom noem je het 'bruin'.
In de praktijk hoeft die laag niet echt bruin van kleur te zijn. Het is namelijk een laag met aarde vol leven. Je verplaatst een stukje braakliggend terrein, inclusief alle plantjes en diertjes die daar al jaren leven. Bruine daken zijn goed voor de omdat je een levensrijke bodemlaag creëert op je dak waar allerlei soorten vogels en insecten van profiteren.
Biodiversiteit beschrijft de soortenrijkdom van de natuur: hoeveel verschillende soorten er voorkomen, wereldwijd of in een bepaald gebied. Alles wat leeft heeft zijn eigen rol in de natuur: van plant tot dier, van schimmel tot bacterie. Alle soorten tellen mee en ook de rijkdom aan verschillende ecosystemen én de genetische verscheidenheid binnen soorten wordt met biodiversiteit beschreven.
Wereldwijd en ook in Nederland gaat het zorgwekkend slecht met de biodiversiteit. De natuur is uit balans: soorten sterven uit of worden met uitsterven bedreigd, aantallen nemen af, populaties worden kleiner. In gebieden waar natuur de kans krijgt zal de biodiversiteit onder de juiste omstandigheden weer herstellen.
Lees meer over biodiversiteit en ontdek wat je zelf kunt doen, dichtbij huis én wereldwijd.
Anderen keken ook naar
Natuur en biodiversiteit
Alles wat leeft heeft zijn eigen rol in de natuur: van plant tot dier, van schimmel tot bacterie. Waarom gaat het niet goed met de biodiversiteit? En wat kun je zelf doen?
Haag of schutting om je tuin
Een groene haag om je tuin is de milieuvriendelijkste tuinafscheiding. Deze 'levende schutting' is een geschenk voor dieren en gaat vaak langer mee dan...
De voordelen van zonnepanelen
60 miljoen zonnepanelen gebruiken we al in Nederland. Ze liggen op meer dan 2 miljoen huizen, maar bijvoorbeeld ook op bedrijfspanden en geluidswallen....